Cụ Dẹo(3)

Có xuất thân từ học sinh tham gia phong trào TNTP,cha tôi được tổ chức phân công về thành Sài Gòn Chợ Lớn thâm nhập vào hàng ngũ SVHS dưới vỏ bọc học sinh hợp pháp.Nhiệm vụ của cha tôi là tiếp cận vào các trường Kiến Thiết,Pétrus Ký ..v..v...để tuyên truyền vận động các học sinh trong trường tham gia vào các hoạt động chống Pháp và chính quyền thân Pháp.Cha tôi được coi như là một trong những cột trụ của phong trào học sinh yêu nước trường Pétrus Trương Vĩnh Ký.

Vào trung tuần tháng 10/1949,trước cổng trường Pétrus Ký một chiếc xe Citroen màu đen chầm chậm dừng lại trong giờ học sinh đang vào lớp.Bước xuống xe là ba thanh niên ăn mặc gọn gàng,hai học sinh trong số đó bước vào một lớp học xin phép thầy dạy cho gặp hai học sinh tên Minh và Phát.Họ mời hai học sinh lên bục giảng,mặt quay vào bảng viết và tuyên đọc bản án tố cáo tội danh hoạt động tay sai cho Phòng Nhì Pháp của Minh và Phát .

Hai học sinh bị bắt quay mặt vào tường nhưng tổ thi hành nhiệm vụ chỉ bắn đạn thật vào Minh và đạn "mã tử"vào Phát (như một hình thức cảnh cáo).Sau đó,tổ công tác này bình tĩnh ra xe và biến đi giữa phố xá rộng lớn của Sài Thành không một náo động trong trường,cả trường đều lặng im bất ngờ.Sự việc xảy ra sát nách Ty công an trong thời điểm nhạy cảm này làm mật thám Pháp ở Sài Gòn rúng động.

Mật thám Pháp và chính phủ của Thủ hiến Trần Văn Hữu đã huy động một lực lượng lớn cảnh sát bủa vây,bắt bớ và điều tra.Qua lời khai của Phát,các học sinh như Ngô Quốc Dũng,cha tôi..và một số học sinh khác.bị Cảnh sát Đặc biệt Miền Đông bắt giữ mang về bót Catinat khai thác.Cũng tại bót Caitinat vai trò nhất định của cha tôi trong hoạt động của Hội HSSV Nam bộ và Đoàn học sinh Kháng chiến nội thành bị phát hiện.Tuy nhiên,với vai trò này cha tôi đã phủ nhận tình trạng hoạt động của một số đồng chí mình như Ngô Quốc Dũng và một số học sinh khác kể cả có hoạt động hoặc không hoạt động cho Việt Minh với mục đích đánh tháo cho đồng đội.Cũng trong lần bị giam giữ này,cùng bị bắt chung trong bót còn có Nguyễn Ngọc Nhựt,tốt nghiệp kỹ sư ở Pháp,được ông Hồ Chí Minh kêu gọi về nước tham gia kháng chiến.Nguyễn Ngọc Nhựt được cử làm Ủy viên Ủy ban kháng chiến hành chính Nam bộ,lúc 30 tuổi.Nhựt là con trai Đức giáo tông giáo phái Cao Đài Nguyễn Ngọc Tương,ông Tương và những người kế tục của ông trong Ban chỉnh đạo Hội thánh Cao đài đã vận động nhiều tín đồ tham gia chống Pháp và nhiều người đã hy sinh anh dũng.

Thái độ kiên trung của cha tôi được Pháp"tuyên dương"trước bót Catinat bằng cách dùng dùi cui đập nát dương vật khiến cha tôi phải đi dặt dẹo thảm thương.Bác Trần Bạch Đằng bị bắt ngày 8/4/1949 vì lọt vào ổ phục kích của Pháp ở Nha Trang trên đường đi dự Đại hội Đảng lần thứ 2.Lúc này , Pháp xử dụng Bác Đằng làm cai ngục ở bót Catinat Bác .Đằng đã đặt tên cho cha tôi là Cu Dẹo.Nhưng một Lễ tuyên dương thật sự người đồng chí kiên trung là cha tôi được tổ chức ở chiến khu D.